Лаеш районы Имән Кискә авылында гомер кичерүче Зиннәтулла абый белән Хәлимә апаның тормыш корып яши башлауларына 46нчы ел киткән. Өч кыз һәм ике ул тәрбияләп үстергәннәр, алары инде тугыз онык бүләк иткән. Барысы да гади, искитәрлек берни юк кебек. Әмма бу беренче карашка гына шулай. Шушы гадилектә күпме җылылык, кешеләрне ярату, тормыш тәҗрибәсе, балаларына күпме рухи мирас ята. Гатауллиннар гаиләсендә без дә кунакта булдык әле. «Безне әби-бабай үстерде!» Уллары Рөстәм, киленнәре Венера, оныклары Рәдиф белән бергәләп яшәп яталар бүген Зиннәтулла абый белән Хәлимә апа. Улының нигезне ташламавы каннан күчкән серле мәгълүмат кебек, ул турыда сүз кузгату да урынсыз тоелды хәтта. «Элеккеләр бала тәрбиялим дип махсус китаплар укып, ниндидер ысуллар уйлап утырмаган. Без дә гомер бу ... Читать дальше »
Просмотров: 1370 | Добавил: angel | Дата: 03.02.2014

18.12.2013 Мәгариф

Татар мәктәпләре ябыла, милли мәгариф системасы югала, балаларыбыз татар телендә сөйләшми, татар матбугатының хәле мөш­кел. Әнә шул хакта кичә Татарстан Язучылар берлеге­нең Тукай клубында зурдан кубып сөйләште­ләр. Чарага Татарстан мә­гариф министры Энгель Фәттаховның килүе бә­хәсне тагын да кыздырып җибәрде.


Язучыларның мондый теманы күтәрүләре бик урынлы, анысы. Әмма мәктәпләр ябылып, югары уку йортларындагы татар бүлек­ләре кыскаргач түгел, ә алданрак баш калкытырга ки­рәк иде. Эш узганнан ... Читать дальше »

Просмотров: 671 | Добавил: angel | Дата: 09.01.2014

06.01.2014 Мәгариф

2015 елның 1 гыйнварыннан укытучылар өчен махсус стандарт гамәлгә керергә мөмкин. Ике ел дәвамында әзерләнгән документ турында әлегә фикер алышу бара. Россия мәгариф һәм фән министры Дмитрий Ливанов белдергәнчә, әлеге үзгәрешләр бүгенге җәмгыять куйган таләпләргә җавап бирә. Аны министрлыкның иң мөһим проектларыннан берсе дип саныйлар.

Замана укытучысына бер чит телне булса да үзләштерү бурычы куела. Укытучы барлык балалар белән дә эшли белергә тиеш. Укучыларның да төрлесе була: сәләтлесе, рус телен начар белгәне, тәрбия ягы авыр булганы, авыру балалар... Билгеле булганча, соңгы вакытта мәктәп­ләрдә инклюзив белем бирү, ягъни сәламәт у ... Читать дальше »

Просмотров: 801 | Добавил: angel | Дата: 09.01.2014

05.12.2013 Мәгариф

Соңгы ике ел эчендә генә дә Россиядә чит илгә китеп укучылар саны өч мәртәбә арткан! Баласын Англиядә яки Кипрда укыту күпләрнең татлы хыялы булса да, аңа байлар гына түгел, ә гади кешеләр дә ирешергә мөмкин булуын белмиләр. Анда китүнең төрле юллары бар һәм акчада гына түгел хикмәт.

"Ел саен 115 бала чит илгә укырга китә”

- Балаларны чит ил мәктәпләренә укырга җибәрү белән Казанда 15ләп оешма шөгыльләнә, – ди үзе дә шул оешмаларның берсендә эшләүче Илдус Галимов. – Без ел саен Россия буенча – 900, Татарстаннан 115 баланы белем алырга дип чит илгә җибәрәбез. Мәктәп укучылары һәм студентлар арасында ... Читать дальше »

Просмотров: 781 | Добавил: angel | Дата: 09.01.2014

10.12.2013 Мәгариф


Татарстанның атказанган укытучысы, Россиянең мәгариф отличнигы, тарихчы Мәгарифне үстерү институтының социальләшү һәм тәрбия лабораториясе фәнни хезмәткәре Илсөя Мансур кызы Фокеева соңгы елларда ул мәктәпләрдә дин нигезләрен өйрәтү мәсьәләләре белән шөгыльләнә. Әңгәмәбез – әлеге фәнне укытуда килеп туа торган кыенлыклар һәм аларны җиңү юллары хакында.


- Илсөя ханым, әле кайчан гына: "Дин – дәүләттән аерылган”, - дип, белем йортлары бу темадан ... Читать дальше »

Просмотров: 1303 | Добавил: angel | Дата: 09.01.2014

06.01.2014 Мәгариф

Һәр ата-ана баласында китапка мәхәббәт уятырга тырыша. Тик бала китап укый башласын, ә иң мөһиме – китап укудан тәм тапсын өчен ниләр эшләргә соң?


"Файдалы” китаплар укытып интектермәгез    

Китап укуга мәхәббәт тәрбияләүне мөмкин кадәр яшьтән башларга кирәк. Күпләр 2-3 яшьлек сабыйга рәсемле китаплар сатып ала. Әлбәттә инде, сабыйларның күпчелеге "матур әдәбият белән танышуны” китап ертудан башлый. Шул вакытта балага китапның чынлыкта ни өчен кулланылганын аңлату кирәк. Китапны кулга тотып сөйләү, рәсемнәрне сурәтләү, саклап тоту һәм укып бетергәч җыеп кую, әшәке куллар белән орын ... Читать дальше »

Просмотров: 1665 | Добавил: angel | Дата: 09.01.2014

Без санлы технологияләр чорында яшибез. Бүгенге көнне төрле гаджетлар белән тулыландырган кесә телефоннарыннан, катлаулы компьютерлардан башка күз алдына да китереп булмый. Җир шарының иң ерак ноктасында булган якыннарыбыз, дусларыбыз белән веб камера аша үзләрен күреп сөйләшергә мөмкин. Ә кайчандыр болар барысы да әкият кенә санала иде. Әнә бит Пушкинның барыбызга да билгеле әсәрендәге патша хатыны да җиңел генә көзге аша сөйләшеп утырган. Әкият чынга ашар көннәр дә килеп җитте! Меңнәрчә кешеләр экран алдында утырып, шулай ук, башкаларга үзен кызыксындырган сораулар яудыра ала. Электрон китаплар барлыкка килүе дә күпләрне гаҗәпләндерми хәзер. Әле кайчан гына трамвайда, автобуста кулына кадерләп кенә тоткан китабына текәлеп бар дөньясын оныткан кешеләрне еш очратырга була иде. Хәзер исә зур кыйммәткә ия булган кәгазь китапларны электрон китаплар алыштыра башлады. Бар яклап та уңышлымы соң бу яңалык? Бәхәсләшмим, комп ... Читать дальше »
Просмотров: 1109 | Добавил: angel | Дата: 02.04.2012


Без – китаплы халык. Безнекеләр гыйлемле булган, борын-борыннан китап укыган. Бүгенге көнгә кадәр килеп җиткән кулъязма китаплар шул хакта сөйли. Ул кулъязмаларны махсус күчереп язучы осталар – хәттатлар барлыкка килгән. Хәзергечә әйтсәк, китапларны тиражлаучылар булып чыга инде. Әлбәттә, укымышлылар үзләренә кирәк китапларны үзләре дә күчереп алганнардыр. Анысына гына башлары җиткәндер, мөгаен.
Аннары инде басма китаплар чоры башланган. Безнең әби-бабайларыбыз үз телләрендә гыйлем эстәгәннәр, шул ук вакытта фарсыча да, гарәпчә дә укый-яза белгәннәр. Безнекеләрнең шулай арттырыбрак җибәрә торган гадәтләре бар инде. Хәзер әнә, татарчаларын да онытып, урысчага гына күчеп барулары.
Шунысын да әйтеп китү мөһимдер: заманында без үзебез генә белемле булып калмаганбыз, мәгърифәт нурларын башка тугандаш халыкларга да өләшкәнбез. Якын тирәдә генә түгел, Урта Азиянең чүлләренә, далаларына кадәр үк барып җиткәнбез. Мо ... Читать дальше »

Просмотров: 5024 | Добавил: angel | Дата: 02.04.2012

30.01.2012 Римма Бикмөхәммәтова "Шәхесләребез” сериясенең чираттагы китабы – язучы, милләт лидеры Гаяз Исхакый турында. 27 гыйнвар китапның тәкъдим итү кичәсен Чистай якташлыгы уздырды. Интернетта яшьләр моңа кадәр "Җыен” фонды ярдәме белән басылган "Шәхесләребез” сериясенең чыккан барлык хезмәтләрдән дә иң саллысы һәм кызыклысы Гаяз Исхакыйныкы дип бәяләде.

Фәнни җыентык 927 битлек. Гаяз Исхакый турындагы хезмәт 8 бүлектән тора. Биредә әдипнең биографиясе, тәрҗемәи хәле, язучының Шиһабетдин Мәрҗәни, Йосыф Акчура, Габдулла Тукай, Исмаил Гаспралы кебек татар зыялылары турында язылган мәкаләләре урын алган. Китапка мөһаҗирлеккә киткәч, иҗат иткән әсәрләре дә бар. Аның васыятьнамәсен укырга мөмкин. Аерым бүлектә хатлары тупланган. Гаяз Исхакый кызы Сәгадәткә, аның әтисенә язган шәхси хатлары, Максим Горький белән хат аша аралашуларын укып була. Китапта шулай ук язучының фикердәше Муса Бигиевның хатлары урын алган. ... Читать дальше »

Просмотров: 1647 | Добавил: angel | Дата: 31.03.2012

* Иң күп кулланылышта йөрүче сүз – инглиз телендәге "SET” сүзе. Ул, исем буларак 58 мәгънәдә, фигыль буларак 126 мәгънәдә кулланыла.
* Дөньяда бүген 65 алфавит бар. Ә борынгы алфавит үрнәге Унгарит (хәзерге Рас - Шарта) шәһәрендә (Сурия) табылган. Аның барлыкка килүенең вакыты безнең эрага кадәр 1450 ел тирәсе дип исәпләнә. Табылдык рәвешендә булып, аңа 32 чөй тамга төшерелгән.
* Иң күп хәрефле алфавит – Камбоджадагы кхмер телендә. Ул 72 хәрефле. Иң аз хәрефле (анда нибары 11 хәреф) алфавит – Бутенвиль утравында яшәүче ротокас кабиләсенеке.
* Телләрнең күплеге ягыннан Папуа – Яңа Гвинея алдынгы урынны тота. Дөньядагы барлык телләрнең 10 процент чамасы, ягъни ... Читать дальше »
Просмотров: 1244 | Добавил: angel | Дата: 31.03.2012

1 2 »